Sommaire
Nederlands hieronder
À 6 heures du matin, la police fédérale a fait irruption chez nous. Les habitants des étages supérieurs ont été empêchés de sortir de leurs chambres, tandis que la rue a été bouclée. Nos soutiens exterieurs n’ont pas été autorisés à nous rejoindre. Il a fallu négocier pour obtenir un délai de quelques heures, afin que les enfants puissent être emmenés à l’école. À 11h30, tout le monde était dehors, le bâtiment vidé, et aucune solution de relogement n’a été proposée.
— Porte-parole du collectif
Les 60 personnes, dont 9 enfants, qui vivaient au 451 avenue Georges Henri à Woluwe-Saint-Lambert ont été expulsées ce matin (jeudi 13/03), sans solution de relogement. Le collectif Roza Nera - Zone Neutre, qui rassemble des personnes sans-papiers, occupait depuis le 5 août ce bâtiment, inoccupé depuis environ trois ans et appartenant au Groupe des États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP). Après plusieurs tentatives de négociation avec le propriétaire, les habitants avaient reçu un ordre d’expulsion en octobre, laquelle avait été suspendue pour permettre des négociations avec le propriétaire. Malheureusement celles-ci ont échoués, suite à quoi un second jugement d’expulsion avait été rendu. Les habitant.es se sont mis a la recherche d’alternatives, tout en attendant l’avis censé formaliser l’ordre d’expulsion et leur indiquer la date avant laquelle ils devaient quitter les lieux. Mais les occupant.es n’ont jamais reçu un tel avis, malgré les dires du huissier, ils ont donc été pris par surprise en fin de nuit.
"La première tentative d’expulsion avait été menée via une requête unilatérale, une procédure souvent détournée de son objectif, qui repose sur la fausse présomption que le propriétaire n’a aucun moyen de contacter les habitants. Un jugement suspensif avait pu etre obtenu le temps du recours. L’expulsion de ce matin est illégale car elle n’a pas été dument notifiée aux habitant.es. Ce qui nous pousse à constater que la commune et d’autres acteurs aient choisi d’intervenir de manière rapide, court-circuitant toute possibilité de défense du droit au logement de ces personnes. C’est aberrant de constater à quel point de multiples institutions et procédures sont activement mobilisées pour mettre autant de personnes à la rue."
Collectif front anti expulsions
Depuis le début de l’année, c’est la quatrième fois que le collectif est contraint de déménager, parfois sans véritable justification. Souvent des bâtiments reste vide pendant des mois après l’expulsion, ce qui a été le cas pour rue Linthout. Une partie du collectif avait investi un bâtiment à Etterbeek pour éviter de se retrouver à la rue, sans savoir quand l’expulsion aurait lieu. De ces logements sociaux inoccupés rue Massart 3-5-7, les occupants ont été expulsés dès mardi soir (11 Mars). Les habitants et les associations dénoncent les expulsions systématiques de ces derniers mois et la répression croissante contre les personnes sans-papiers.
Aucune solution réelle de relogement
Le bourgmestre d’Etterbeek a renvoyé les expulsés vers "le chauffoir communal", qui ne dispose que de 15 places : une fausse solution évidente.
« Recourir à ce genre de pratiques est choquant, mais pas vraiment surprenant », déclare, un des habitants. « En tant que sans-papiers, nous sommes constamment confrontés à l’oppression, qu’elle soit insidieuse, par le refus invisible de nos droits, ou directe, comme dans ce cas. Nous vivons sous la menace permanente d’être arrêtés, expulsés ou déportés. C’est notre quotidien, et c’est pourquoi la création de réseaux de solidarité est essentielle pour nous. »
Les habitants peuvent compter sur le soutien financier de la Région bruxelloise et ont tenté à plusieurs reprises d’obtenir un accord avec le propriétaire, sans succès. Pourtant, la signature d’un bail temporaire, une convention d’occupation temporaire, permettrait au collectif d’avoir un toit jusqu’à ce que le bâtiment soit réaffecté – une échéance qui ne devrait pas arriver avant plusieurs mois. L’un des principes fondamentaux de Zone Neutre est de créer des liens de solidarité, non seulement entre ses membres, mais aussi avec les voisins et d’autres initiatives sociales.
Une répression croissante des sans-papiers à Bruxelles
Le cas de Roza Nera est loin d’être isolé à Bruxelles. Depuis le début de 2024, au moins une dizaine de groupes de personnes sans-papiers ont été expulsés, souvent avec la complicité des autorités communales, plongeant les concernés dans une précarité encore plus grande. Cette tendance s’inscrit dans une répression accrue contre les personnes sans-papiers en Belgique. En raison de leur statut administratif, ces personnes ont peu de recours légaux et dépendent entièrement de la bienveillance des propriétaires et des autorités. Seule une régularisation pourrait leur assurer une autonomie financière et administrative, leur permettant enfin de mener une vie digne.
Zestig mensen, waaronder gezinnen met kinderen, geïntimideerd en uit huis gezet zonder herhuisvesting in Sint-Lambrechts-Woluwe
Om 6 uur ’s ochtends viel de federale politie ons huis binnen. Bewoners van de bovenste verdiepingen mochten hun kamers niet verlaten, terwijl de straat werd afgezet. Onze steun van buitenaf werd niet toegelaten om ons te bereiken. Er moest worden onderhandeld om een paar uur uitstel te krijgen, zodat de kinderen naar school konden worden gebracht. Om 11.30 uur stond iedereen buiten, het gebouw was leeg, en er werd geen enkele oplossing voor herhuisvesting aangeboden.
— Woordvoerder van het collectief
De 60 mensen, waaronder 9 kinderen, die in de George Henrilaan 451 in Sint-Lambrechts-Woluwe woonden, zijn vanmorgen (donderdag 13/03) op straat gezet zonder enige oplossing voor herhuisvesting. Het collectief Roza Nera - Zone Neutre, dat mensen zonder papieren verenigt, bezette sinds 5 augustus dit gebouw, dat al ongeveer drie jaar leegstond en toebehoort aan de Groep van Staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (ACS).
Na verschillende pogingen tot onderhandelingen met de eigenaar ontvingen de bewoners in oktober een uitzettingsbevel, dat tijdelijk werd opgeschort om onderhandelingen mogelijk te maken. Helaas liepen die op niets uit, waarna een tweede vonnis tot uitzetting werd uitgesproken. De bewoners gingen op zoek naar alternatieven en wachtten op de officiële kennisgeving waarin de uiterste vertrekdatum zou worden vermeld. Maar die kennisgeving is nooit ontvangen, ondanks de beweringen van de gerechtsdeurwaarder. De bewoners werden dus onverwacht in het holst van de nacht overvallen.
“De eerste uitzettingspoging werd uitgevoerd via een unilateraal verzoek, een procedure die vaak wordt misbruikt en gebaseerd is op de valse veronderstelling dat de eigenaar geen enkele manier heeft om contact op te nemen met de bewoners. Een opschortend vonnis kon worden verkregen in afwachting van het beroep. De uitzetting van deze ochtend is illegaal, omdat deze niet correct aan de bewoners is meegedeeld. Dit brengt ons tot de conclusie dat de gemeente en andere actoren ervoor hebben gekozen snel in te grijpen, waardoor elke mogelijkheid om het recht op huisvesting te verdedigen werd geblokkeerd. Het is hallucinant om te zien hoeveel instanties en procedures actief worden ingezet om zoveel mensen op straat te zetten."
— collectief Front Anti-Expulsions/ front tegen uithuiszettingen
Sinds het begin van het jaar is dit de vierde keer dat het collectief gedwongen wordt te verhuizen, soms zonder echte rechtvaardiging. Vaak blijven gebouwen maandenlang leeg na een uitzetting, zoals het geval was in de Linthoutstraat. Een deel van het collectief had een gebouw in Etterbeek bezet om te voorkomen dat ze op straat zouden belanden, zonder te weten wanneer de uitzetting zou plaatsvinden. De bewoners van de leegstaande sociale woningen in de Massartstraat 3-5-7 werden al op dinsdagavond (11 maart) uitgezet. Bewoners en organisaties hekelen de systematische uitzettingen van de afgelopen maanden en de toenemende repressie tegen mensen zonder papieren.
Geen echte oplossing voor herhuisvesting
De burgemeester van Etterbeek verwees de uitgezette bewoners naar "le chauffoir communal", een opvangruimte met slechts 15 plaatsen – een overduidelijke schijnoplossing.
“Dit soort praktijken is schokkend, maar helaas niet verrassend,” zegt een van de bewoners. “Als mensen zonder papieren worden we constant geconfronteerd met onderdrukking – soms op een geniepige manier, door het stilzwijgend ontzeggen van onze rechten, en soms openlijk, zoals in dit geval. We leven voortdurend met de angst om gearresteerd, uitgezet of gedeporteerd te worden. Dat is onze dagelijkse realiteit. Daarom is het opbouwen van solidariteitsnetwerken voor ons van levensbelang.”
De bewoners kunnen rekenen op financiële steun van het Brussels Gewest en hebben meerdere pogingen ondernomen om een akkoord te bereiken met de eigenaar, maar zonder succes. Nochtans zou de ondertekening van een tijdelijk huurcontract het collectief een dak boven het hoofd geven tot het gebouw een nieuwe bestemming krijgt – iets wat nog maanden op zich zal laten wachten. Eén van de principes van Zone Neutre is het opbouwen van solidariteit, niet alleen binnen het collectief, maar ook met buren en andere sociale initiatieven.
Een toenemende repressie tegen mensen zonder papieren in Brussel
De zaak van Roza Nera staat niet op zichzelf. Sinds begin 2024 zijn in Brussel minstens tien groepen mensen zonder papieren uitgezet, vaak met de medeplichtigheid van gemeentelijke overheden, waardoor deze mensen in nog grotere onzekerheid en instabiliteit worden geduwd.
Deze trend is onderdeel van de versterkte repressie tegen mensen zonder papieren in België. Vanwege hun administratieve status hebben ze weinig wettelijke middelen om zich te verdedigen en zijn ze volledig afhankelijk van de goodwill van verhuurders en overheden.
Enkel een regularisatie kan hen de financiële en administratieve autonomie bieden die nodig is om een menswaardig bestaan op te bouwen.
complements article
Une question ou une remarque à faire passer au Stuut? Un complément d'information qui aurait sa place sous cet article? Clique ci-dessous!
Proposer un complément d'info